Në një kohë kur bota kërkon gjithnjë e më shumë përvoja autentike dhe të qëndrueshme, Shqipëria veriore ofron një thesar të gjallë kulture dhe jo vetëm: “Turi i Kullave – Gurët që Flasin”. Ky itinerar unik është shumë më tepër se një udhëtim – është një rikthim në rrënjë, një dëshmi e gjallë e shpirtit shqiptar dhe një homazh për arkitekturën, mikpritjen dhe jetesën tradicionale të maleve tona.
Turi përqendrohet në vizitën e kullave karakteristike të veriut të Shqipërisë, ato ndërtesa prej guri që kanë sfiduar shekujt, kanë mbrojtur familjet, kanë mbartur tradita dhe kanë përçuar kode nderi. Kullat shqiptare nuk janë vetëm struktura arkitektonike – ato janë rrëfimtare të heshtura të historive të lashta, të zakoneve, të luftës, dashurisë dhe nderit.
Pjesëmarrësit në këtë tur udhëtojnë në një botë ku guri nuk është i ftohtë, por plot jetë: “Gurët që flasin” janë metafora për kujtesën kolektive të një populli që, pavarësisht sfidave, ka ditur të ruajë identitetin dhe dinjitetin e tij.
Vlerë kulturore dhe ndikim në turizmin e qëndrueshëm
Ky tur është pjesë e një qasjeje të re në zhvillimin e turizmit, një modeli që respekton mjedisin, përfshin komunitetin lokal dhe forcon lidhjet mes vizitorëve dhe kulturës vendase. Çdo vizitë në një kullë është një akt respekti ndaj historisë dhe një mbështetje për ruajtjen e saj.
Ky tur sjell vlerësim dhe promovim të trashëgimisë kombëtare; zhvillim ekonomik për komunitetet lokale, përmes agroturizmit dhe mikpritjes tradicionale. Sjell nxitje të turizmit të ngadaltë dhe me ndikim të ulët mjedisor. Gjithashtu, bashkë më të vjen edhe ndërgjegjësimi mbi ruajtjen e monumenteve historike dhe traditave të rrezikuara nga zhdukja.
Për turistët, ky tur është më shumë se thjesht një shëtitje në peizazhe malore. Është një udhëtim emocional, një përvojë që preket me zemër, nga bisedat me banorët që hapin dyert e shtëpive të tyre, tek degustimi i ushqimeve të përgatitura me dashuri dhe sipas recetave të trashëguara brez pas brezi.
Ata ndihen të mirëpritur, të prekur, të frymëzuar. Shumë vizitorë e përshkruajnë përvojën si “shkundëse”, “e thellë shpirtërisht”, “një kthim te vlerat e vërteta”.
Çdo vit, qindra turistë vendas dhe të huaj zgjedhin këtë tur për të zbuluar Shqipërinë e vërtetë – atë që nuk tregohet në broshurat komerciale, por që gjendet në zërin e një të moshuari që rrëfen historitë e kullës, në një valle të improvizuar pas darke, apo në heshtjen e respektit brenda mureve që kanë parë shekuj të tërë.
Turi përfshin grupe të vogla, për të ruajtur qetësinë e vendeve dhe për të mundësuar lidhje të vërteta mes vizitorëve dhe komuniteteve. Në çdo ndalesë, punësohen burime lokale – udhërrëfyes, kuzhinierë, artizanë – duke ndikuar drejtpërdrejt në ekonominë e zonës dhe duke përforcuar ndjenjën e përkatësisë. “Turi i Kullave – Gurët që Flasin” është dëshmi e një Shqipërie që nuk harron, që respekton dhe që ndërton të ardhmen mbi themelin e vet të lashtë. Një Shqipëri që nuk shet folklor për sy turistësh, por ndan me zemër thesaret që ka ruajtur me kujdes.
Është një ftesë për të gjithë ata që kërkojnë më shumë sesa peizazhe – kërkojnë kuptim, lidhje dhe kujtime që zgjasin.
Në fund të turit, të gjithë largohen me diçka të re – jo një suvenir plastik, por një histori që do ta tregojnë me emocion: Një gur që ka folur. Një mur që ka kujtuar. Një udhëtim që ka lënë gjurmë.
